Bronz Lama
Bronz lama, çeşitli sanayi sektörlerinde kullanımı yaygın olarak kullanılır. Bakırın bakır-nikel, bakır-çinko ve bakır-berilyum alaşımlarının dışında kullanılan alaşım çeşitleri olarak bilinmektedir. Bakır dışında kalayın sıklıkla alaşıma eklenerek meydana gelen bronz alaşımlarına alüminyum ve silisyum gibi maddeler de eklenerek farklı bronz çeşitleri oluşturulabilmektedir. Bu maddelerin bronzdaki miktarı arttıkça alaşımın sertliği ve direnci de artmaktadır.
İnşaat sanayi, gıda sanayi, medikal sanayi, savunma sanayi, deniz sanayi ve uçak sanayi gibi başlıca sanayi sektörleri bronz lamanın yaygın kullanım alanları olarak görülmektedir. Ayrıca mimaride müzik aletlerinde, elektrik kontaklarında, takım tezgahlarında da sıklıkla kullanılmaktadır. Bunlara ek olarak bronz, madeni para yapımında da kullanılır. Bakır madeni paraların aslında çoğu bronzdan yapılmıştır. Bakırın bir çeşit alaşımı olarak oluşturulan bronz, bakırdan daha sert ancak daha kolay eriyen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle bakıra göre daha kolay kalıba dökülmekte ve şekillendirilmektedir. Bakırdan daha sert ve dayanıklı yapısı nedeniyle kullanımı bakıra göre oldukça yaygındır. Ancak bronzun demire göre daha kırılgan bir yapısı bulunmaktadır. Bu nedenle daha sağlam ve dayanıklı yapı ve cihazlarda kullanımı tercih edilmemektedir. Bunun yerine süsleme ve dekorasyon amacıyla kullanımı çok daha yaygınıdır. Kimi bronz alaşımları demirden bile daha sert olabilmektedir. Bu tür sert bronz lama bulunurluğu daha az olduğundan makine yatakları ve silah namlularında kullanılmaktadır.
Bronz Lama Özellikleri
Diğer metallere göre sürtünme eğilimi düşük olan bronz lamanın havayla temas ettiğinde oksitlenme özelliği bulunur. Bu oksitlenme lamanın yalnızca dış yüzeyinde meydana gelmektedir. Sert bir yüzeyle temas ettiğinde kıvılcım çıkarmaması bronz lamanın yanıcı ve patlayıcı metallerde kaplama olarak kullanılması sonucunu doğurmuştur. Bu tür metaller için koruyucu bir görev görmektedir. Bronz lamanın yüksek elektrik iletkenliği de bulunmaktadır. Buna ek olarak termal direncinin bulunması ve düşük sürtünme özelliği sayesinde makine tasarımlarında kullanımı tercih edilmektedir. İçeriğinde alüminyum bulunan bronz lama alaşımları korozyon ve aşınmaya karşı direnci nedeniyle gemicilik ürünlerinde, pompa ve basıncın yüksek olduğu vanaların yapımında kullanılmaktadır. Bronzun korozyon ve aşınmaya karşı direnci sayesinde kullanıldığı diğer alanlar ise heykel yapımı, madalya yapımı, elektrikli ürünler, yaylar gibi alanlardır.
Bronz Lama Alırken Neye Dikkat Edilmelidir?
Sert ve kırılgan yapıya sahip olan bronz lamanın birçok alaşımının bulunması kullanıcının karşısına farklı seçenekler çıkartmaktadır. Kullanım alanına ve ihtiyaca uygun olarak doğru alaşımın dikkatle seçilmesi kullanıcı açısından önem arz etmektedir. Kullanıcının isteğine ve malzeme kalitesine göre değişen fiyat aralıkları bulunmaktadır. Bronz lama temin edilirken mutlaka dikkat edilmesi gereken ilk özellik bronzun kalitesi olmalıdır. İkinci dikkat edilmesi gereken şey ise ihtiyaca uygun alaşımın seçilmesidir. Talep edilen özelliğe uygun olarak seçilen bir alaşım lamanın kalitesini doğrudan belirlemektedir.